Балага рубрикасы буенча яңалыклар

15 сентября 2022 08:39

Комсызлык бәласе

(Венгр халык әкияте) Ике аю баласы бер баш сыр тапканнар. Алар бу сырны бүлә алмый аптырап беткәннәр. Ничек сындырсалар да, сыр тигез булмас төсле күренгән аларга. — Бирегез, үзем бүлеп бирим, — дигән Төлке аю балаларына һәм сырны икегә сындырган. — Берсе зур, берсе зур! — дип кычкырышканнар аю балалары....

946 тапкыр укылган тулырак укырга...

15 сентября 2022 08:25

Юынмый торган Балык

Яшәгән, ди, бер Балык. Юынырга бер дә яратмаган икән ул. Юынмагач, бите дә каралган, муены да каралган, койрыгы да каралган. Әнисе юындыра башласа, кычкырып елый икән бу. Имеш, әле күзенә сабын керә, әле борынына су керә! Шулай итеп, бер дә юынмыйча йөри, ди. Ашар алдыннан, канатларын юмаган, йоклар алдыннан, койрыгын...

890 тапкыр укылган тулырак укырга...

02 сентября 2022 11:45

Йокы бабай

(Әкият) Йокларга яратмый торган бер бала булган, ди. Кичен караңгы төшкәч, әннәсе яки әттәсе, бабакае яки әбекәе аны караватка утыртуга, теге бала: — Мин ятмыйм! Мендәр бә-әк! Йокы бә-әк! Бә-әк! — дип акыра-бакыра елый башлый икән. Ә бер кичне аның бу ямьсез сүзләрен ап-ак сакаллы Йокы бабай үзе ишетеп торган...

1109 тапкыр укылган тулырак укырга...

30 августа 2022 08:23

Азык, ризык, аш-су төрләре турында мәкальләр

Авыз күнгән ачы катык күнмәгән каймактан яхшырак. Аз ашның хәсрәте дә аз. Азыгы мул хуҗаның кышы кыска булыр. Алмасаң да - чәй яхшы, ашамасаң да - май яхшы. Арык иттән симез котлет пешереп булмый. Арыш икмәге һәрнәрсәгә баш. Ачы белән төзәтәләр, тәмле белән бозалар. Аш артыннан - чәй шартыннан. Аш...

2541 тапкыр укылган тулырак укырга...

27 августа 2022 10:08

Чисталык турында табышмаклар

Үзе шома, күбеккә күмә, Хуш исле, я, кем белә? (Сабын) Бар кызылы, яшеле, Аңкып тора хуш исе. Шунсы гына өркетә, Күзгә керсә өркетә. (Сабын) Болыт мин һавада Яңгыр мин яуганда, Җылынсам пар булам, Туңганда кар булам. (Су) Һәркем авызга капса, Яратса аны кеше, Беркайчан да сызламас, Һәм ялтырап торыр теше....

946 тапкыр укылган тулырак укырга...

14 августа 2022 07:21

Тел шомарткычлар

Алдакчы Аз-маз алдап өйрәнгәч, Алдарны да алдаган. Алдап, алты адым да Алга китә алмаган. Бурачы һәм курайчы Бура бурый бурачы, Бурасы да бура соң! Бурачыга дәрт биреп, Курай уйный курайчы. Килә минем бурачы да, Курайчы да буласым. Борылма Бу елгада Борылма да Борылма, Борылма дип, Юлдан кире Борылма. ...

955 тапкыр укылган тулырак укырга...

13 августа 2022 19:53

Нәрсә ул йолдыз?

Синең болытсыз аяз төндә караңгы күктә җем-җем иткән якты йолдызларны күргәнең бардыр. Ә син йолдызның нәрсә икәнлеген беләсеңме? Йолдыз газ һәм плазма (газның иң югары температурадагы халәте) тупланмасыннан гыйбарәт. Йолдыз эчендә водород дигән газ гелий дигән газга әверелә. Шул вакытта яктылык һәм җылылык бүленеп чыга. Безнең Галәмдә 100 миллиардка якын...

943 тапкыр укылган тулырак укырга...

12 августа 2022 11:52

Ак песи (Резеда Вәлиева әкияте)

Идел-елга буенда, ямьле яр тугаенда зәңгәр тәрәзәле, зәңгәр болдырлы, зәңгәр капкалы бик матур бер йорт утырган. Шушы йортта бик тә матур, кеп-кечкенә ике песи баласы торган. Аларның берсе ап-ак мамыктай күперенке тунлы, үзе күк күзле, үзе бик тә үзсүзле булган. Икенчесе аклы-сорылы, күзе дә соры, әмма үзе бик тә акыллы,...

1681 тапкыр укылган тулырак укырга...

07 августа 2022 07:20

Чуар тавык

Чуар тавык оясыннан җиргә сикереп төште дә: — Коорт-корт! Әйдәгез, киттек, киттек! — дип, чебешләрен йөрергә чакырды. Аның сап-сары мамык йонлы чебешләре, бәләкәй генә канатларын җилпи-җилпи, башта оя читенә очып менделәр, аннан җиргә төштеләр. Очып төштеләр дә, тәгәрәп йөргән яшел туп кебек, үлән арасына сибелделәр. — Пи-пи! Пи-пи! — дип,...

882 тапкыр укылган тулырак укырга...

30 июля 2022 09:37

Куыш уйнаганда

Әй чабабыз, чабабыз, Якын гына арабыз Абый әйтә: Тотам, – ди Чатыр – чытыр, чытырман, Юк, – мин әйтәм, – тоттырмам! Ә мин бирмәм сүземне, Менә тоттым үзеңне! Әй чабабыз, чабабыз, Бер дә уйнап армыйбыз! Очып кына икәү бергә Айны менеп карарбыз! Әминә Бикчәнтәева

1064 тапкыр укылган тулырак укырга...

25 июля 2022 09:00

Витаминлы бакчабыз

Җәй җиттеме, бакчабыздаВитамин тулып тора.Берсе бетсә, икенчесеӨлгереп, булып тора. Җиләк – җимеш, яшелчәнеңҺәрберсендә — витамин.Кайсында А, кайсында Б,Барысын да әйталмыйм. Әни әйтә витаминнарКешене үстерә, ди.Кайсы акылны арттыра,Йә тәнгә көч бирә, ди. Витаминнарның һәрберсенЮып ашау зарур, ди.Минем сүзне тыңламаучыАвыруга тарыр, ди. Дөрес әйтә минем әни,Ул бит шәфкать туташы.Витаминның төрлесенәБай була аның...

992 тапкыр укылган тулырак укырга...

22 июля 2022 11:34

Ялкау өчен ботка суынган

Җиңнәребезне сызганып, без эшкә киттек. Кашык кадәр генә көрәгенә таянып, Ялкау очрады. — Болай ашыгып кая барасыз? — дип сорады ул бездән. — Эшкә барабыз,— дидек. — Мин дә сезнең белән барыйммы, әллә ботка пешкәнне генә көтимме? — диде Ялкау. — Төш җиткәнче, ботка пешкәнче эшләп алыйк, син дә...

1209 тапкыр укылган тулырак укырга...

13 июля 2022 08:50

Зәңгәр кит

Зәңгәр кит – җир йөзендәге иң зур хайван. Әйе-әйе, ул балык түгел, ә балаларын сөт белән имезеп үстерә торган су хайваны. Китның саңаклары юк. Ул баш түбәсендәге кечкенә тишекләр ярдәмендә сулый. Кит 40 минут буе су астында йөзә ала. Су өстенә чыккач, үпкәләреннән су парын өреп чыгара. Бу вакытта без...

1162 тапкыр укылган тулырак укырга...

12 июля 2022 08:43

Атна көннәре турында шигырь

Бер атнада ничә көн? Бер атнада 7 көн. 7 төрле исеме, 7 сен дә яттан бел (түгәрәктә җырлап әйләнү) Дүшәмбе, сишәмбе, Чәршәмбе, пәнҗешәмбе, Җомга, шимбә, Якшәмбе (һәр көн исеменә кул чабу). Онытма шуны, яме (бармак белән янау).

1070 тапкыр укылган тулырак укырга...

10 июля 2022 07:30

Балаларга көз турында шигырьләр

Көз Күрәмсез, дусларым, көз килде тышта; Озак тормас, килер ак тунлы кыш та. Китә башлады бездән инде кошлар; Алар бездән ерак җирләрдә кышлар. Габдулла Тукай Көз җитте Киң болыннарда, Урман-кырларда Агачлар, гөлләр Кибеп сулдылар. Уйсу җирләрдә, Елга-күлләрдә Көзге салкыннан Сулар туңдылар. Көннәр суынды, Чишмәләр тынды....

3099 тапкыр укылган тулырак укырга...